Skip to main content

Mythen

Hoogeveense Mythologie

Een inleiding tot de Hoogeveense mythologie, broodje aap verhalen en andere vermeende kennis over het verleden van Hoogeveen en omstreken.

Het is hartstikke mooi als er over een plaats veel geschreven wordt. Dan heb je meestal ook een goed overzicht over alle mogelijke zaken van geschiedenis en cultuur van de eigen omgeving. Een bijkomend probleem is echter wel, dat veel schrijven en publiceren ook zal inhouden dat er veel wordt herhaald, of zelfs gewoon overgeschreven. Ach, iedereen neemt wel eens wat van een ander over. Zolang het maar een onbeduidend deel is van een publicatie is er nog geen man/vrouw overboord. En zolang je maar aangeeft waar je de informatie vandaan haalt. Erger wordt het als pertinente onjuistheden steeds weer worden herhaald, overgeschreven, doorgegeven, zonder onderzoek en zonder bronvermelding, ook al is de onjuistheid ervan al lang aangetoond. Dan krijg je uiteindelijk het effect van: het wordt door iedereen verteld, dus het zal wel waar zijn. Of je krijgt een nog minder plezierig effect: die en die heeft het gezegd, en die weet zoveel. Als je het er niet mee eens bent, dan val je hem of haar aan. Uiteindelijk zit een gezonde discussie helemaal vast, terwijl geschiedenis alleen kan floreren als er gezond gesprek mogelijk is.

Bij veel dingen is een half ei beter dan een lege dop, maar bij geschiedenis is een halve waarheid al gauw een hele leugen. En laten we nu niet zeggen dat dingen “niet zo precies komen”. Wie bijna raak schiet, schiet helemaal mis. Iedere onderwijzer zal een rekensom met 4 cijfers in het eindgetal fout rekenen als het antwoord niet goed is. Ook al zit je er maar 3 cijfers = een paar promille naast. En wat zegt Geertje als je haar Gerritje noemt? Precies, we zijn eigenlijk helemaal niet tevreden als iets niet klopt. Alleen als we elkaar eens wat lekker smeuïgs willen vertellen, dan interesseert het ons geen biet of het nu wel of niet waar is. Wat dan gebeurt, valt niet meer onder de term geschiedenis, maar noemen we met een mooi Engels woord: urban legends, oftewel: stadsmythen. Urban legends of stadsmythen zijn een populaire vorm van orale vertelkunst. Kenmerkend voor stadsmythen is dat ze her en der spontaan opduiken en heel wat varianten kennen. Wie ermee begonnen is, is vaak niet meer na te gaan./ En de verhalen worden zo vaak verteld, dat je ze vanzelf begint te geloven. Broodje-aap-verhalen. In Hoogeveens perspectief kunnen we beter spreken van dorpsmythen. Want dat van die stad is van zichzelf al een mythe……

Misschien is de tekst hier en daar een beetje cynisch. Maar laten we alsjeblieft een beetje lachen om onszelf als Hoogeveners onder elkaar. Je zou soms in tranen uitbarsten als je ziet wat we soms van ons verleden hebben gemaakt!

Gepubliceerd 8 november 2006 tijdens de eerste avond van de nieuwe cursus Geschiedenis van Hoogeveen van de Volksuniversiteit Hoogeveen.

Informatiecentrum Geschiedenis Hollandscheveld e.o. Met dank aan Marga Zwiggelaar voor het kritisch meedenken.

©Albert Metselaar, Hoogeveen 2006.

Niets uit deze uitgave mag worden openbaar gemaakt of vermenigvuldigd, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.