Skip to main content

Echten de Mythe

HOOGEVEEN Van Echtens Morgenland.

Dit is wel de titel van een boek, dat toentertijd niet anders geschreven kon worden, omdat de beschikbare archieven nog niet open waren. Maar dit is geen feitelijke geschiedenis. Dit mythologische verhaal heeft Roelof van Echten trouwens wel vol proberen te houden. Hij had zoveel veen, hij was daar zelf volop de baas over en hij kon iedereen met hem rijk maken, als je maar betaalde voor een stuk veen in ZIJN Compagnie van de 5000 Morgen.
Die Compagnie was niet van hem, maar van alle deelnemers samen, en ook het veenland was van alle deelnemers samen. Roelof had daar alleen taken en verantwoordelijkheden die hem door die deelnemers werden gegeven. Die werden hem trouwens ook al gauw weer afgenomen, vanwege disfunctioneren. Hoe dan ook, op basis van Roelofs EIGEN ARCHIEF staat het als een paal boven water dat hij NOOIT dat uitgestrekte morgenland als privé-bezit heeft gehad, zoals hij dat aan anderen deed voorkomen. Het in 1625 gekochte veen, had hij, maar zonder ondergrond. Dus hij mocht wel het veen eraf halen, maar bezat niet het veenland zelf.

Toen hij eind 1630 de ondergrond kocht, werd hem dit niet overgedragen. Dus was hij nog steeds geen eigenaar-gebruiker, toen hij 73 dagen later het hele veenland doorverkocht aan de Compagnie van de 5000 Morgen. Hoewel hij die Compagnie 5000 morgen zei te verkopen, zo’n 5000 bunder, is het aantoonbaar dat hij die toen niet had.

Hij had niet meer dan de 2000 morgen veenland, ongeleverd! Alles wat hij er daarna nog bijkocht, bijvoorbeeld de uitgestrekte Meppense Venen van op papier 5000-6000 morgen groot, had hij daarvoor al verkocht en per stoklegging geleverd aan derden, of was veel kleiner dan werd ingeschat, omdat hij het land van de buren er ook nog bij innam. Hoogeveen, Van Echtens Morgenland, is een mythologisch land, dat alleen bestond in de geest van Roelof van Echten, en van alle mensen die met zijn droom meegingen en nog gaan. Maar daarmee raken ze ver verwijderd van de werkelijkheid. Jammer. Het was zo’n mooi verhaal, dat van Roelof van Echten en het ontstaan van Hoogeveen. Ik heb het zelf ook vaak in geuren en kleuren verteld.

©Albert Metselaar